โครงการเสริมสร้างจิตสำนึกเพื่อการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง

The WWF is run at a local level by the following offices...

Zimbabwe

โครงการเสริมสร้างจิตสำนึกเพื่อการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง จังหวัดบึงกาฬ (พ.ศ.2551-2554)

บึงโขงหลงเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระหว่างประเทศลำดับที่ 1,098 ของโลก มีพื้นที่ 13,800 ไร่ ตั้งอยู่พื้นที่อำเภอบึงโขงหลงและอำเภอเซกา จังหวัดบึงกาฬ ตอนใต้ของบึงมีห้วยน้ำเมาที่เชื่อมต่อกับแม่น้ำสงครามซึ่งไหลหลงสู่แม่น้ำโขง มีความหลากหลายทางชีวภาพค่อนข้างสูง จากการศึกษาพบพืชน้ำอย่างน้อย 75 ชนิด ชนิดพันธุ์พืชบก 256 ชนิด พันธุ์ปลา 64 ชนิด นก 27 ชนิด อย่างไรก็ตามสถานการณ์ปัจจุบันพบว่าบึงโขงหลงได้รับผลกระทบและภัยคุกคามซึ่งส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศในพื้นที่ อาทิเช่น การทำการประมงที่เกินขนาดและไม่ยั่งยืน น้ำเสียจากแหล่งชุมชน ตลอดจนสารเคมีปนเปื้อนจากพื้นที่เกษตรที่อยู่โดยรอบ ฯลฯ

ด้วยเหตุนี้ WWF ประเทศไทยจึงได้ดำเนินโครงการเสริมสร้างจิตสำนึกเพื่อการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจาก evian และ DANONE โดยมีเป้าหมายในการสนับสนุนชุมชนท้องถิ่นและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการบริหารจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำเพื่อให้เกิดการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนในระยะยาว

© WWF-Thailand

วัตถุประสงค์

เพื่อเสริมสร้างความตระหนักและสร้างความเข้าใจที่ถึงคุณค่าและความสำคัญของพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง (CEPA)
เพื่อลดผลกระทบที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมการใช้ประโยชน์ ตลอดจนทางเลือกอื่นที่ช่วยเสริมสร้างคุณภาพชีวิตของชุมชน
เพื่อพัฒนาการกำกับดูแลและจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำ เพื่อใช้วางแผนบริหารจัดการพื้นที่ในระยะยาว
เพื่อส่งเสริมการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง และนำไปใช้ในการจัดการแม่น้ำโขงต่อไป

พื้นที่ดำเนินงาน

พื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง อำเภอบึงโขงหลง และอำเภอเซกา จังหวัดบึงกาฬ

ระยะเวลาดำเนินโครงการ

เดือนกรกฎาคม 2551 ถึงเดือนมิถุนายน 2554 รวม 3 ปี

กิจกรรมหลัก

การจัดทำศูนย์ข้อมูลพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง
จัดทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติเพื่อเรียนรู้ระบบนิเวศบึงโขงหลง
พัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นร่วมกับสถานศึกษาในพื้นที่
การพัฒนาเสริมสร้างศักยภาพการบริหารจัดการพื้นที่ให้กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
จัดกิจกรรมวันพื้นที่ชุ่มน้ำโลก
การศึกษาวิจัยผลกระทบและปัจจัยคุกคามพื้นที่
ส่งเสริมกิจกรรมเกษตรยั่งยืน
จัดทำแผนยุทธศาสตร์การจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง
การจัดทำและปรับปรุงเวปไซต์เพื่อนำเสนอความก้าวหน้ากิจกรรมโครงการ

ผลการดำเนินงาน

การจัดทำศูนย์ข้อมูลและนิทรรศการพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง จำนวน 1 แห่ง
จัดทำเส้นทางศึกษาธรรมชาติ พร้อมระบบสื่อความหมาย ระยะทาง 1.4 กม. เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ระบบนิเวศบึงโขงหลง
พัฒนาระบบการสื่อการเรียนร่วมกับโรงเรียนระดับประถมศึกษา 6 แห่ง และระดับมัธยมศึกษา 2 แห่
พัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นร่วมกับสถานศึกษาในพื้นที่ จำนวน 18 หลักสูตรการเรียนรู้
จัดหลักสูตรการฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างศักยภาพการจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำให้กับตัวแทนชุมชน อปท. เจ้าหน้าที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงโขงหลง จำนวน 1 ครั้ง และอบรมการทำหลักสูตรท้องถิ่นให้กับคณะครูและเจ้าหน้าที่เขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงโขงหลง
จัดกิจกรรมวันพื้นที่ชุ่มน้ำโลก จำนวน 2 ครั้ง
ดำเนินการศึกษาวิจัยและติดตามการประเมินทรัพยากรประมงร่วมกับชุมชน
ส่งเสริมและสนับสนุนกลุ่มผลิตปุ๋ยอินทรีย์ใน 6 หมู่บ้าน
จัดทำแผนยุทธศาสตร์การจัดการพื้นที่ชุ่มน้ำบึงโขงหลง 5 ปี (พ.ศ.2553-2557)
จัดทำเวปไซต์เพื่อเป็นแหล่งนำเสนอข้อมูลบึงโขงหลงและความก้าวหน้ากิจกรรมโครงการฯ (www.wetlandnongkhai.com)
แลกเปลี่ยนบทเรียนในพื้นที่ในการประชุมสัมมนาระดับนานาชาติ