วัตถุประสงค์

1. เพิ่มประสิทธิภาพการมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารและจัดการทรัพยากรโดยภูมิปัญญาท้องถิ่นควบคู่กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตที่เหมาะสมและยั่งยืน
2. ส่งเสริมการจัดการพื้นที่ป่าธรรมชาติ พื้นที่ชุ่มน้ำ พื้นที่ส่วนบุคคล และพื้นที่สาธารณะของชุมชนในเขตเกษตรกรรม โดยการมีส่วนร่วมจากชุมชนท้องถิ่นและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ได้รับการฟื้นฟู มีพื้นที่ปลูกป่า และปริมาณต้นไม้เพิ่มขึ้นโดยการจัดการอย่างยั่งยืนระดับท้องถิ่น
3. เพื่อสร้างและสาธิตการใช้ประโยชน์ที่ดินและการฟื้นฟูพื้นที่เกษตรกรรมที่มีการจัดการแหล่งน้ำและเทคโนโลยีที่เหมาะสมอันจะนำไปสู่แนวทางและมาตราการท้องถิ่นในการจัดการระบบการเกษตร และฟื้นฟูแหล่งน้ำให้มีประสิทธิภาพและความยั่งยืน
4. เพื่อสนับสนุนคณะกรรมการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของจังหวัด คณะทำงานระดับลุ่มน้ำในการวางแผนและอำนวยการในการสนับสนุนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน และติดตามตรวจสอบคุณภาพของน้ำในลุ่มน้ำชี โดยกลไกท้องถิ่นร่วมกับชุมชน
5. เพื่อส่งเสริมให้เกิดการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติเชิงนโยบาย ในหน่วยงานภาครัฐ เอกชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอื่นๆ ทั้งในระดับชุมชน ระดับจังหวัด และระดับภูมิภาค

พื้นที่เป้าหมายดำเนินโครงการ

ดำเนินการในพื้นที่ 20 หมู่บ้าน ใน 4 ตำบล คือ ตำบลคำแคน ตำบลโพนเพ็ก ตำบลท่าศาลา และตำบลหนองแปน ของอำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแก่น
 

ระยะเวลาดำเนินโครงการ

ระยะเวลาดำเนินโครงการตั้งแต่เดือนมกราคม 2550 ถึงเดือนธันวาคม 2554 รวมระยะเวลา 4 ปี
 

แหล่งงบประมาณดำเนินโครงการ

งบประมาณจากมูลนิธิโคคา โคลา ประเทศสหรัฐอเมริกา (The Coca Cola Foudation USA) และมูลนิธิโคคา โคลา ประเทศไทย (The Coca Cola Foudation Thailand)
 

กิจกรรม

• การฝึกอบรมการประเมินค่าสำหรับการบริหารทรัพยากรธรรมชาติโดยชุมชน
• จัดตั้งคณะกรรมการทรัพยากรธรรมชาติจังหวัด
• จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการกำหนดเป้าหมายในระดับพื้นที่ ระบุและเพิ่มกลุ่มผู้มีส่วนร่วมในชุมชน
• ฝึกอบรมเจ้าหน้าที่โครงการและผู้มีส่วนร่วมหลัก ในด้านการประเมินอย่างมีส่วนร่วมของชุมชน (Participatory Rural Appraisal: PRA) และการประเมินชุมชนอย่างเร่งด่วน (Rapid Rural Appraisal: RRA) สนับสนุนทักษะและเทคนิคที่เกี่ยวข้อง
• สำรวจข้อมูลพื้นฐานทางเศรษฐกิจสังคมของครัวเรือนในหมู่บ้านและลุ่มน้ำในพื้นที่เป้าหมาย
• จัดทำเอกสารข้อมูลพื้นฐานในชุมชน และทำแผนที่ภูมิประเทศลุ่มน้ำเพื่อเป็นส่วนประกอบทางนิเวศ และพัฒนาฐานข้อมูลภูมิประเทศของระบบข่าวสารทางภูมิศาสตร์
• ส่งเสริมกิจกรรมเรือนเพาะชำกล้าไม้ชุมชน
• กิจกรรมปลูกป่าและการบำรุงรักษาแปลงปลูกป่า
• จัดทำระบบการตรวจสอบและการประเมินผลในด้านเทคนิคและการมีส่วนร่วมในพื้นที่เป้าหมายและพื้นที่ควบคุม
• ประชุมเชิงปฏิบัติการระดับท้องถิ่นในการบริหารจัดการพื้นที่โดยชุมชนในจังหวัดขอนแก่น
• จัดกิจกรรมการอภิปรายระดับชาติในด้านการบริหารจัดการชุมชนและการฟื้นฟูป่าไม้
• จัดทำเอกสารเพื่อเป็นแนวนโยบายสำหรับชาวบ้านในการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน
• จัดทำเอกสารโครงการสำหรับนำเสนอต่อสื่อท้องถิ่นและสื่อระดับชาติ

 

ผลการดำเนินงาน

• ดำเนินการจัดการและฟื้นฟูทรัพยากร และมีแผนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืนในพื้นที่หมู่บ้านเป้าหมายจำนวน 20 หมู่บ้าน
• จัดตั้งคณะกรรมการที่ปรึกษาโครงการเพื่อเป็นกลไกอำนวยการและขับเคลื่อนโครงการ
• ส่งเสริมและจัดตั้งป่าชุมชนจำนวน 8 แห่ง พื้นที่รวม 3,229 ไร่
• ส่งเสริมและจัดตั้งเรือนเพาะชำชุมชน จำนวน 8 แห่ง และเรือนเพาะชำครอบครัว จำนวน 155 ครัวเรือน ใน 20 หมู่บ้าน มีอัตราการผลิตกล้าไม้จำนวน 143,000 ต้น กล้าไม้ 50 ชนิด
• กิจกรรมปลูกป่าเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศลุ่มน้ำ จำนวน 2,114 ไร่
• ส่งเสริมและจัดตั้งแปลงสาธิตเกษตรอินทรีย์ (ข้าว มันสำปะหลัง อ้อย) ในพื้นที่ 550 ไร่
• ส่งเสริมการผลิตปุ๋ยหมัก (กลุ่มปุ๋ยหมัก หมูหลุม) จำนวน 5 หมู่บ้าน
• บทเรียนการดำเนินโครงการฯ นำเข้าสู่ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายในแผนยุทธศาสตร์การปรับตัวจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของจังหวัดขอนแก่น
• ชุดข้อมูลทรัพยากรชุมชนผ่านกระบวนการ “งานวิจัยไทบ้าน”
• ส่งเสริมและจัดตั้งเขตอนุรักษ์พันธุ์ปลาและสัตว์น้ำ จำนวน 8 แห่ง