แม่น้ำคงคา สายน้ำอันล้ำค่ากำลังจะตาย

แม่น้ำคงคาอันยิ่งใหญ่กำลังจะตาย เมื่อแม่น้ำศักดิ์สิทธิแห่งอินเดียกำลังเต็มไปด้วยมลพิษ .

จุดเริ่มต้นของแม่น้ำคงคานั้นคือสายน้ำอันใสแจ๋วจากการละลายของธารน้ำแข็งบนเทือกเขาหิมาลัย ทว่าขณะนี้มันกลับกลายเป็นโคลนพิษ เนื่องจากมลภาวะในแม่น้ำที่เพิ่มมากขึ้น และการใช้งานที่มากเกินไป เมื่อสายน้ำได้หลั่งไหลเข้ามาในตัวเมืองซึ่งเต็มไปด้วยแหล่งอุตสาหกรรม และการบูชาของเหล่าผู้ศรัทธาในสายน้ำนับล้านคน ตั้งแต่อดีตจวบจนปัจจุบัน

ในแง่ของความเชื่อ ชาวฮินดูกว่าพันล้านคนนั้นต่างบูชาแม่น้ำคงคา และในแง่ของการดำรงชีวิต แม่น้ำคงคาเองก็เป็นแหล่งน้ำสำหรับผู้คนกว่า 400 ล้านคน ทว่าในวันนี้มันกำลังค่อย ๆ ตายลงเรื่อย ๆ แม้รัฐบาลจะพยายามรักษาสายน้ำแห่งนี้มากแค่ไหนก็ตาม . . Lokesh Sharma คือนักบวชวัย 19 ปีที่อาศัยอยู่ใน Devprayag หมู่บ้านเล็ก ๆ ในหุบเขา ที่เป็นสถานที่ซึ่งแม่น้ำสองสายได้มาบรรจบกันจนกลายเป็นแม่น้ำคงคา เขาคือสมาชิกรุ่นที่สี่ของครอบครัว ที่เป็นผู้นำในการสวดบูชาในบริเวณฝั่งแม่น้ำนั้น . . “ผมไม่เคยคิดว่าจะต้องไปอาศัยที่อื่นมาก่อนเลยครับ Devprayag นั้นเป็นเหมือนกับสรวงสวรรค์สำหรับผม และผมเองก็รู้สึกว่ามันเป็นบุญมากเหลือเกินที่ได้เกิดอยู่เคียงข้างกับแม่น้ำคงคา” เขากล่าว ในฐานะนักบวชและผู้บูชาสายน้ำ ที่ดื่มกินน้ำจากในแม่น้ำแห่งนี้ ขณะเดียวกันก็ยังแช่กายลงในสายน้ำที่เชี่ยวกราดแห่งนี้ด้วย

ชาวอินเดียนับพันคนนั้นได้แช่กายลงในแม่น้ำคงคา เพื่อบูชาเทพเจ้าในทุก ๆ วัน พวกเขาเชื่อว่ากายได้ชำระในแม่น้ำคงคานั้นถือเป้นการชำระบาปชั่วชีวิต ไม่ใช่เพียงแค่นั้น ผู้คนยังดื่มน้ำจากในแม่น้ำแห่งนี้ และใช้น้ำในเชิงเกษตรกรรมอีกด้วย . . ทว่าแม่น้ำอันเก่าแก่แห่งนี้อาจกลายเป็นเพียงความทรงจำ เพราะสายน้ำที่ยาวกว่า 2,525 กิโลเมตรนั้นได้ไหล่ผ่านที่ราบซึ่งเต็มไปด้วยประชากรอันหนาแน่นของอินเดียเหนือ ซึ่งเป็นสถานที่ซึ่งน้ำจำนวนมากถูกดูดออก เพื่อรักษาสายน้ำที่ยังสมบูรณ์เอาไว้

เมื่อสายน้ำดำเนินลงมาสู่ใต้สะพานของนครแห่งอุตสาหกรรมอย่าง Kanpur สายน้ำนั้นก็ได้แปรเปลี่ยนกลายเป็นสีเทาเข้ม ด้วยขยะอุตสาหกรรมและของเสียจากท่อระบายน้ำ ทำให้เราสามารถมองเห็นฟองจำนวนมากบนผิวน้ำของแม่น้ำแห่งนี้ได้อย่างชัดเจน . . เดินทางตามสายน้ำออกไปอีกสักพัก ความสกปรกจากสารเคมีจากหนังควายที่ถูกฟอกในโรงงาน ก็ได้ไหลลงสู่แม่น้ำคงคา

ณ ที่แห่งนั้น แม่น้ำก็กลายเป็นสีแดง . . รัฐบาลต่างให้คำมั่นสัญญาในการสร้างโรงบำบัดน้ำเสียให้มากขึ้น และได้ย้ายโรงฟอกหนังกว่า 400 โรงให้ห่างออกไปจากแม่น้ำ ทว่าแผนการในการทำความสะอาดซึ่งใช้งบประมาณกว่า 3,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐนั้นก็ยังช้าเกินกว่าที่วางแผนเอาไว้

ข่าวร้ายคือของเสียจากเมืองที่ถูกบำบัดนั้นมีจำนวนน้อยกว่าหนึ่งในสี่ของของเสียทั้งหมด 4800 ล้านลิตรเสียอีก 

ล่องลอยผ่านเส้นทางของส่ายน้ำใหญ่ ชาวพาราณสีนั้นดูจะเป็นผู้ที่รู้สึกผิดต่อสายน้ำมากที่สุด ในเมืองอันเก่าแก่และศักดิ์สิทธิแห่งนี้ เราจะเห็นเหล่านักศึกษาศาสนาและผู้แสวงบุญที่มองหาการชำระล้างวิญญาณ รวมถึงครอบครัวที่ทำพิธีศพบริเวณริมแม่น้ำ และโปรยเถ้าทุลีลงไปในแม่น้ำตามความเชื่อ

และเช่นเดียวกัน เมื่อตะวันกำลังจะตกดิน เราจะเห็นเหล่าผู้แสวงบุญก็ต่างบอกผู้ติดตาม ให้ทำให้แม่น้ำคงคาสะอาดที่สุด . . “ผมยังจำได้ว่าเมื่อก่อนแม่น้ำคงคานั้นสะอาดมากจนพวกเราสามารถดื่มมันได้เลยทีเดียวครับ” Anil Sahni ชายวัย 58 ปีที่ประกอบอาชีพนักพายเรือบริเวณนั้นกล่าว “แต่ตอนนี้คุณไม่อาจจะอาบน้ำในนั้นได้อีกแล้ว”

สายน้ำที่ไหลลงทางใต้สู่อ่าวเบงกอลนั้น ไหลผ่านหมู่บ้านนับพันแห่ง และเมืองอันหนาแน่นอีหลายเมือง . . เช่นเดียวกัน ในนครกัลกัตตา ประชาชนหลายคนก็ยังอาบน้ำและแปรงฟันอยู่ข้างกันกับเนินขยะ และบริเวณนอกเมืองยังเป็นที่ตั้งของเตาเผา และโรงงานที่อยู่ใกล้กับแม่น้ำอีกด้วย

ไหลลงมาตามกระแสน้ำ จะพบกับเรือจำนวนมากที่พร้อมจะออกเดินทางสู่เกาะ Sagar หรือ Ganga Sagar ซึ่งเป็นที่ที่ดึงดูดผู้แสวงบุญชาวฮินดู ที่มารวมกันบริเวณนี้ ซึ่งเป็นที่ที่แม่น้ำคงคาได้ลงมาบรรจบกับทะเลในที่สุด

“ผมรู้สึกเศร้ากับสิ่งที่เกิดขึ้นรอบตัวเรามาก แม่น้ำคงคานั้นนับวันยิ่งสกปรกขึ้นทุกวันและดูเหมือนจะไม่มีใครสนใจ แม้กระทั่งคนที่เรียกตัวเองว่าเป็นบุตรแห่งคงคาก็ตาม” Ashok Kumar นักบวชวัย 66 ปีแห่งเมือง Mirzapur กล่าว

“แม่น้ำคงคานั้นเป็นเหมือนกับแม่ของพวกเรา และอนาคตของเรานั้นคงจะดับสูญไป หากแม่คงคาต้องตายจากเรา”

 เพราะสายน้ำทุกสายนั้นเป็นเหมือนเส้นเลือดใหญ่ของเราทุกคน และการอนุรักษ์เริ่มได้ที่สองมือของพวกเรา WWF จึงขอเป็นกำลังใจให้กับทุกคนที่กำลังพยายามอนุรักษ์ธรรมชาติ

#WWFThailand #TogetherPossible ที่มา : https://in.reuters.com/…/dying-mother-ganga-indias-holy-riv…